علم و سرگذشت آن تالیف بیل برایسون
کتاب علم و سرگذشت آن تالیف بیل برایسون و ترجمهی مجید عمیق که توسط انتشارات محرابقلم منتشر شده است، نسخه سادهشدهی (مخاطب کودکان و نوجوانان) از کتاب[1] دیگر همین نویسنده است، که تماما به همین سبک و موضوع، البته برای مخاطبان بزرگسال نوشته شده است و توسط انتشارات مازیار با عنوان «تاریخچه تقریبا همه چیز» ترجمه و منتشر شده است.
کتاب پرسشهای به غایت اساسی را موضوع خود قرار داده است و ای کاش تنها به لذت ادراک و تحیر در مورد این پرسشها بسنده میکرد و سعی در پاسخگویی به آنها بر مبنای حدسیات و فرضیات دانشمندان نمیکرد. نویسنده در واقع سیر آفرینش و خلقت را از انفجار بزرگ تا تکامل! بشر پی میگیرید. اندیشه جاری در کتاب پاسخگویی علمی و یا به کمک گزارههای علمی، به سوالات اساسی بشر –مبدا آفرینش کیهان، خلقت عالم و منشا حیات و وجود انسان و غیره- است.
سبک نگارش و روایت نویسنده بسیار جذاب و بدیع است. کتاب دارای فصول متعدد میباشد که تمامی با دقت انتخاب شدهاند تا در خدمت القای اندیشه نویسنده باشند. القای این اندیشه که تمام چیزیهایی که دانشمندان گفتهاند، درست و عین واقعیت است و تنها اندکی چیز مانده است که نمیدانیم و البته آن چیزها که نمیدانیم چیز مهمی نیستند و خدشهای در نتیجهگیری ما وارد نمیکند؛ در کتاب به فراوانی وجود دارد.[2]
کار از آنجایی خراب میشود که از صفحه 121 به بعد نویسنده مینویسد «چگونه همه این چیزها به «ما» منجر میشود؟» و از این نقطه به بعد از تمامی فصول و توضیحات قبلی و بعدی استفاده میشود تا بحثهای تکامل انسان و منشا حیات مطرح شود.[3]
مطالب علمی زیاد و با کیفیت خوبی در کتاب وجود دارد ولی زهری در بیان و گزینش و البته در نتیجهگیری آن وجود دارد که کودک و نوجوان در مواجه با آن بدون سلاح است.
برای خوانندهی کودک و نوجوان که بیانات و عبارات دانشمندان را واقعیت مسلم و غیرقابل خدشه میپندارد و ابزار لازم انتقادی در جهت نقد اندیشههای علمی و استدلالهای مبتنی بر آن را ندارد، بیان جذاب و سیر مطالب کتاب بسیار شبهبرانگیز است.
در مجموع برای مخاطب کودک و نوجوان توصیه نمیشود.